4 thg 9, 2009

TRIZ18. DAO ĐỘNG

Trích từ "40 thủ thuật sáng tạo" của nhóm Eureka. Có bổ sung các thí dụ minh họa. Từ từ sẽ có những gợi ý sáng tạo.

Thủ thuật 1 : PHÂN NHỎ

  1. Chia đối tượng thành các phần độc lập.
  2. Làm cho đối tượng trở nên dễ tháo lắp được.
  3. Gia tăng mức độ phân nhỏ của đối tượng.
  • Thí dụ 1 : nếu các loại bàn, ghế bằng gỗ được xuất khẩu nguyên cái thì chi phí chuyên chở sẽ nhiều. Nên thông thường các loại bàn, ghế được tách ra thành nhiều vế để đóng gói cho nhỏ-gọn, người mua sẽ tự ráp lại theo bảng hướng dẫn được đóng gói kèm theo.

Thủ thuật 2 : TÁCH KHỎI

  1. Tách phần hay tính chất gây khó khăn, trở ngại ra khỏi đối tượng.
  2. Tách phần hay tính chất cần thiết ra khỏi đối tượng.

Thủ thuật 3 : CHUYÊN BIỆT HÓA

Mỗi phần của đối tượng phải có tính chất khác nhau để phù hợp nhứt đối với quá trình hoạt động của đối tượng.
Thủ thuật 4 : BẤT ĐỐI XỨNG

Chuyển đối tượng có hình dạng đối xứng thành không đối xứng hoặc gia tăng mức độ bất đối xứng.
Thủ thuật 5 : KẾT HỢP

  1. Kết hợp về mặt không gian các đối tượng cùng loại hay đối tượng được hoạt động kế cận nhau.
  2. Kết hợp về mặt thời gian các hoạt động đồng nhất hay kế cận.
Thủ thuật 6 : ĐA NĂNG

Làm cho đối tượng thực hiện được nhiều chức năng, nhờ vậy có thể loại bỏ một số phần, tính chất ra khỏi đối tượng.
Thủ thuật 7 : CHỨA TRONG ( búp bê "matrioshka" )

  1. Một đối tượng được đặt trong đối tượng khác. Đối tượng này lại được đặt trong đối tượng thứ ba và cứ tiếp tục như thế, . . .
  2. Cho tối tượng này chuyển động bên trong đối tượng khác.

Thủ thuật 8 : PHẢN TRỌNG LƯỢNG

  1. Gỉam bớt trọng lượng ( sức nặng, tính ì ) của đối tượng bằng cách kết hợp với các đối tượng khác có sức nâng.
  2. Gỉam bớt trọng lượng ( sức nặng, tính ì ) của đối tượng nhờ kết hợp với môi trường năng động hay linh hoạt hơn.

Thủ thuật 9 : TÁC ĐỘNG NGƯỢC TỪ TRƯỚC

Thực hiện các tác động ngược trức vào đối tượng để chống lại các tác động không mong muốn hay giảm bớt các tác động quá mức sẽ xảy ra khi đối tượng làm việc.
Thủ thuật 10 : TÁC ĐỘNG TỪ TRƯỚC

  1. Thực hiện trước toàn bộ hay một phần hoạt động yêu cầu.
  2. Sắp xếp từ trước các đối tượng sao cho chúng hoạt động từ vị trí thuận lợi và không mất thời gian chờ đợi hay vận chuyển.>
Thủ thuật 11 : DỰ PHÒNG

Thực hiện các phương tiện hay phương pháp dự phòng để gia tăng độ tin cậy và mức độ an toàn của đối tượng.
  • Thí dụ 1 : các loại ghế có thể xếp lại cho gọn để di chuyển hoặc cất vào kho, thường được gắn thêm móc để cố định mặt ngồi khi mỡ ghế ra để sử dụng. Nếu không có móc này, khi di chuyển ghế thì mặt ngồi sẽ hở ra có thể làm kẹt tay của người di chuyển ghế.
Thủ thuật 12 : ĐẲNG THẾ

Tạo ra điều kiện làm việc sao cho khỏi phải thay đổi độ cao hay mức độ của đối tượng.
Thủ thuật 13 : ĐẢO NGƯỢC

  1. Thay vì làm theo cách thông thường, làm ngược lại ( ví dụ như cần đun nóng thì làm lạnh, cần giáng chức thì thăng chức ).
  2. Đảo ngược đối tượng.
  3. Đảo ngược giữa phần chuyển động và phần đứng yên.
  • Thí dụ 1 : Tại ngả tư có người hoặc hệ thống đèn xanh - đỏ để điều khiển xe chạy hoặc ngừng. Khi xây 1 vòng xoay ở giữa ngã tư thì vòng xoay đứng yên và các xe sẽ tự động chạy qua ngã tư.
    Thủ thuật 14 : CẦU HÓA

    1. Thay thế đường thẳng bằng đường cong, mặt phẳng bằng mặt cầu, hình hộp bằng hình cầu.
    2. Chuyển từ chuyển động thẳng sang chuyển động quay.

    Thủ thuật 15 : LINH ĐỘNG

    1. Thay đổi các đặt trưng của đối tượng hay môi trường bên ngoài sao cho chúng tối ưu trong từng giai đoạn làm việc.
    2. Phân chia đối tượng thành từng phần có khả năng dịch chuyển đối với nhau.
        • Thí dụ 1 : Điện thoại di động có nắp trược.
        • Thí dụ 2 : Extension table, bàn có mặt phụ. Mặt phụ được xếp lại ở dưới, khi kéo 2 nữa mặt chính ra 2 bên thì mặt phụ được mỡ ra chen vào giữa, mặt bàn được kéo dài hơn.
          Thủ thuật 16 : THỰC HIỆN GẦN ĐÚNG

          Nếu khó đạt được độ chính xác 100%, thực hiện với mức sai số chấp nhận được.
            Thủ thuật 17 : CHUYỂN CHIỀU

            1. Chuyển từ không gian một chiều sang mặt phẳng hai chiều, từ mặt phẳng sang không gian ba chiều.
            2. Sử dụng cách sắp xếp nhiều tầng thay cho một tầng.
            3. Đặt đối tượng nằm nghiêng.
            4. Sử dụng mặt sau, mặt trái của đối tượng.
              Thủ thuật 18 : DAO ĐỘNG

              Tạo ra dao động hoặc tăng tần số dao động.
                  Thủ thuật 19 : TÁC ĐỘNG THEO CHU KỲ

                  1. Chuyển tác động liên tục thành tác động theo chu kỳ.
                  2. Nếu đã có tác động theo chu kỳ, hãy thay đổi chu kỳ.
                  3. Sử dụng các khoảng ngừng giữa các chu kỳ để thực hiện các tác động khác.
                    Thủ thuật 20 : LIÊN TỤC HOẠT ĐỘNG

                    Tạo ra các hoạt động liên tục. Loại bỏ các hoạt động trung gian hay thời gian chờ không cần thiết.
                        • Thí dụ 1 : Trong các nhà máy nhỏ không được đầu tư để dây chuyền sản xuất chạy liên tục, thông thường các máy được xếp nối tiếp nhau để giảm thời gian di chuyển. Như tại nhà máy chế biến gỗ, máy chà láng thùng dùng để chà láng 1 mặt của thanh gỗ có 1 đầu đưa thanh gỗ vào và 1 đầu lấy thanh gỗ ra để xếp xuống pallet chứa. Nếu như xếp 2 máy chà láng thùng theo hình chữ L hoặc chữ I thì thanh gỗ lấy từ máy thứ nhứt được đưa ngay vào máy thứ hai để chà láng tiếp mặt đối diện, sẽ nhanh hơn.
                        Thủ thuật 21 : VƯỢT NHANH

                        Thực hiện các công việc không mong muốn hay nguy hiểm với tối độ cao.
                            Thủ thuật 22 : CHUYỂN HẠI THÀNH LỢI

                            Chuyển các tình huống hay yếu tố bất lợi thành kết quả có lợi. Dĩ độc trị độc.
                                Thủ thuật 23 : PHẢN HỒI

                                Tạo ra cơ chế phản hồi.
                                      Thủ thuật 24 : TRUNG GIAN

                                      Sử dụng đối tượng trung gian.
                                          Thủ thuật 25 : TỰ PHỤC VỤ

                                          1. Đối tượng phải tự phục vụ cho chính hoạt động của mình.
                                          2. Sử dụng phế liệu, chất thải, năng lượng dư.
                                          Thủ thuật 26 : COPY

                                          Sử dụng các bản sao hay mô hình đơn giản, rẻ tiền thay cho đối tượng phức tạp, đắt tiền, dễ vỡ. . . Thay thế đối tượng bằng hình ảnh của chúng.
                                          Thủ thuật 27 : GIẢM CHI PHÍ

                                          Thay thế đối tượng đắt tiền bằng đối tượng rẻ tiền, có thể sử dụng một lần.
                                          Thủ thuật 28 : THAY THẾ CƠ CẤU CƠ HỌC

                                          Thay thế các hệ thống cơ học (cơ khí) bằng các hệ thống dùng điện, nhiệt, từ, âm thanh hay mùi vị.
                                          Thủ thuật 29 : KẾT CẤU KHÍ & LỎNG

                                          Thy các bộ phận của đối tượng ở thể rắn bằng các chất khí và lỏng.
                                          Thủ thuật 30 : VỎ DẺO & MÀNG MỎNG

                                          1. Sử dụng các vỏ dẻo và màng mỏng thay cho các kết cấu khối.
                                          2. Cách ly đối tượng với môi trường bên ngoài bằng các vỏ dẻo và màng mỏng.

                                          Không có nhận xét nào:

                                          Đăng nhận xét